شنبه ۳۱ خرداد ۱۴۰۴ - 
دکتر زهرا اخوان صراف:
انجمن مباحثات قرآنی در ماه مبارک رمضان سلسله نشست‌هایی برگزار می‌کند که در آن صاحب‌نظران موضوعات متنوعی را به بحث می‌گذارند.دکتر زهرا اخوان صراف در این جمع بیان داشت که، با مرور آیات قرآن این فرضیه شکل می‌گیرد که انسان در عافیت خلق نشده، رنج و بلا عارض حیات نیست بلکه ماجرا برعکس است. انسان اساساً در رنج خلق شده است: «لقد خلقنا الانسان فی کبد» : همانا انسان را در رنج آفریدیم و در مقابل سرای بی رنجی – یعنی آسودن از رنجهای این زندگی - را جای دیگر معرفی می کند. رنج بیان شده در آفرینش انسان، رنجی اصیل است؛ هدف‌مند؛ است؛ خود، هدف است؛ گریزناپذیر است و انسان میانه شدت و رخا در رفت و آمد است و رنج و گشایش بین آدمیان دست به دست می‌شود. باید رنج را پذیرفت و به رسمیت شناخت و اجازه داد درک شود و به آن معنا داد و ترجمه اش کرد و همواره در حال آماده‌باش بود و افزون بر دانه شیرینی که در دل تلخی و تاریکی در حال رشد است، به دنبال فراخنایی بود که در تنگنای سختی مکنون است و با وصول به آن به کلی از تعب آسود و این مهمترین کلید مدیریت رنج است که با دستیابی به آن "غم و شادی بر عارف چه تفاوت دارد".
کد خبر: ۳۹۷۶۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۸
سید حسن حسینی دبیر شورای نخبگان و مشاورعالی رئیس بنیاد ملی نخبگان:
دبیر شورای نخبگان و مشاور عالی رئیس بنیاد ملی نخبگان در نشست هم‌اندیشی استادان و پژوهشگران حوزۀ علم و دین که به میزبانی مجمع فلاسفه ایران برگزار شد، از آمادگی بنیاد ملی نخبگان در اجرای طرح‌های ارتقا و توسعۀ حوزۀ علوم انسانی خبر داد.مشاور رئیس بنیاد ملی نخبگان ادامه داد، این نشست می‌تواند نتایج عملی نیز به همراه داشته باشد، چرا که در حال حاضر شرایطی در بنیاد ملی نخبگان فراهم شده که امکان اجرای طرح‌های توسعۀ حوزۀ علوم انسانی و ارتقای آن را میسر می‌سازد. در گذشته، بسیاری از ما معتقد بودیم که ظرفیت‌های علمی این حوزه قابل گسترش است، اما امکان عملی آن وجود ندارد. اکنون، هم امکان و هم ظرفیت این کار در بنیاد ملی نخبگان مهیا شده است. مصدری بعنوان یکی از شرکت کنندگان حاضر در نشست، در پایان این نشست گفت: گویا چیزی بین علم و دین جا افتاده است. این بحث فقط مربوط به علم نیست، بلکه جامعه، سیاست و دین هم به آن مرتبطند. اگر حوزۀ علم و دین را در نظر نگیریم، فکر نمی‌کنم که بتوانیم درک دقیقی از این مسئله داشته باشیم. بنیاد ملی نخبگان و دیگر نهادهای علمی اگر در این حوزه ورود کنند، شاید بتوانند راهی برای این خلأ فکری و معنایی پیدا کنند.
کد خبر: ۳۹۷۶۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۱۳
سید یحیی یثربی:
شیوه مواجهه آدمی با مقوله مرگ تأثیر شگرفی بر شیوه زیستن او دارد به گونه ای که می تواند انسان را به سوی زندگی اصیل و معنادار سوق دهد یا موجب یأس, ناامیدی و پوچی و بی معنایی زندگی باشد. مرگ‌اندیشی می تواند معنای متفاوت داشته و از منظرهای مختلف مورد توجه قرار گیرد. گاه مرگ‌اندیشی به این معناست كه شخص همیشه به این توجه دارد كه زندگی تا بی‌نهایت ادامه ندارد و در نهایت به دیوار مرگ بر می‌خورد. بالاخره ماهیت زندگی پس از مرگ با زندگی اینجا فرق می‌كند. باز به گفته علی‌بن‌ابی‌طالب(ع): «الیوم عملٌ و لاحساب و غداً حسابٌ ولا عمل.» زندگی اینجا با زندگی آن طرف تفاوت اساسی دارد، زیرا، اینجا عمل هست ولی محاسبه‌ای در كار نیست، آنجا محاسبه است و دیگر عملی در كار نیست. بنابراین، میان ماهیت دو جهان كه در یكی عمل هست و حساب و كتابی در كار نیست و در یكی فقط حساب و كتاب در كار است و دیگر نمی‌توان دست به عمل زد، تفاوت بسیار است. پس، گاه مرگ‌اندیشی، یعنی توجه داشتن به «نهایت داری» زندگی و اینكه زندگی یك امر نامتناهی و بی‌كرانه نیست. معنای دوم مرگ‌اندیشی یعنی «ترسیدن از مرگ»، زیرا، یكی از معانی «اندیشه» در زبان فارسی، «ترس» است، مثلاً، در متون قدیم می‌گویند: «اندیشه مدار»، یعنی «مترس». پس، «اندیشه» همیشه مانند امروز به معنای «تفكر» نبوده است، از این‌رو، «مرگ‌اندیشی» گاه به معنای «ترس از مرگ» است. در روانشناسی انواع مختلفی از «فوبیا» یا ترس‌های بی‌جهت تشخیص داده شده است؛ یكی از فوبیاها و ترس‌های بی‌جهت، ترس از مرگاست. مرگ‌اندیشی معنای سومی نیز دارد كه نه به معنای نهایت داری زندگی است و نه به معنای ترس از مرگ، بلكه به این معنا است كه كنش‌های شخص چه واكنشی در پس از مرگ خواهد داشت. یکی از مهمترین اهمیت های مرگ اندیشی ،تاثیر آن بر معنای زندگی ناشی از رابطه انسان با هستی و هستی معطوف به مرگ اوست. اندیشه مرگ نیرویی برای گسست از پوچی روزمرگی و معناداری زندگی به شمار می آید. در مواجهه با نیستی و تکاپو در میدان مرگ، مرگ اندیشی قادر به کسب بصیرت نسبت به واقعیت جهان, آزادی و اصالت بخشیدن به زندگی و به تبع معنا و جهت دادن به زندگی است. حفظ هویت فردی, کشف امکانات وجودی در این دنیا, انتخاب آگاهانه و زندگی متفکرانه و مسوولیت در برابر خود و دیگران از پیامدهای زندگی اصیل و معنادار است.
کد خبر: ۳۹۶۳۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۱
حامد قدیری، عضو هیات‌علمی دانشگاه ادیان و مذاهب:
زندگی چیست و چگونه باید درباره آن تامل شود؟ این دو پرسش ظاهرا سرآمد پرسش‌هایی است که حالا به صورت جدی در صحنه اجتماعی خود را نمایان کرده است. دیگر نمی‌توان به سادگی از این پرسش‌ها عبور کرد، چرا‌که پرسش‌های فعلی دورنمایه سیاسی و اجتماعی دارند، هر‌چند که علی‌الظاهر خیلی به آنها توجه نشود.
کد خبر: ۳۹۵۲۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۲۳
مصاحبه امیر تاکی با دکتر بیژن عبدالکریمی؛
انسان همواره به دنبال پاسخ به چرایی‌های زندگی خود است. خواه این چرایی‌ها اساسی و ساختاری باشند و خواه جزئی و کم‌رنگ. چرایی «بودن» شاید اساسی ترینِ این چرایی‌هاست و با پاسخ به این پرسش، «چه شدن» که همان هدف و غایت است، معنا می‌یابد. هدف، انگیزه و غایت حرکت انسان وابسته به دانستن و پی بردن به پاسخ‌هایی است که برایش قانع کننده باشد. علاوه بر ایجاد هدف زندگی، این پاسخ اساسی، ارزش‌های هر انسانی را تشکیل خواهد داد. در پرتو این ارزش‌ها، چگونگی زیست او معین می‌شود؛ بنابراین در پرتو این پاسخ به چرایی بودن، هم سمت و سوی حرکت انسان مشخص شده و هم چگونگی و کیفیت زیست این حرکت هویدا می‌شود.
کد خبر: ۳۹۱۱۸۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۱۹
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی»؛
نشست «فلسفه و اخلاق اجتماعی» به مناسبت روز جهانی فلسفه، ۳۰ آبان ۱۴۰۱ در موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران برگزار شد. سیداحمد غفاری مجری این نشست بیان کرد: موضوعی که برای این نشست در نظر گرفته شد رابطه میان فلسفه و اخلاق اجتماعی است، موضوعی مربوط به جهان زنده و با چالش‌ها و پرسش‌هایی زنده. حال سوال این است فلسفه چگونه می‌تواند به اخلاق اجتماعی خدمت کند؟
کد خبر: ۳۸۴۸۶۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲
تهدید برای دموکراسی اروپا؛
ایتالیا در میان کشور‌های اروپایی به کشوری به شدت مردسالار مشهور است که چهره‌های برجسته سیاسی آن اکثرا مرد بوده‌اند، لذا پیروزی ملونی می‌تواند نشانه مهمی از گسست جامعه ایتالیا از گذشته باشد. ترس از اینکه ایتالیا با رهبری ملونی تبدیل به پدیده‌ای جدید و البته تاثیرگذار در کاهش اقتدار اروپای متحد بشود به کابوس دهشتناک رهبران اتحادیه اروپایی مبدل شده است.نکته قابل تامل که در جریان انتخابات نخست وزیر جدید ایتالیا به چشم می‌خورد آن است که او با شعار «خدا، وطن، خانواده» کارزار انتخابی‌اش را آغاز کرده است. به نظر می‌رسد تئوریسین‌های اروپایی متوجه شده‌اند که «خدا، وطن، خانواده» قابلیت آن را دارد که به بستری برای ساختار جدید اجتماعی-سیاسی کشور‌های این قاره بدل شود و از همین رو بدون توجه به معنای زندگی مدارانه آن در برابرش صف‌آرایی کرده‌اند و به همین دلیل نیز ایتالیا با شعار جدیدش تهدیدی برای اروپا قلمداد می‌شود.
کد خبر: ۳۸۴۲۷۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۵
یادداشت نرگس سوری؛
وبر تأکید می‌کند که جامعه‌شناس نه می‌تواند شاه-فیلسوف افلاطونی باشد و نه یک پیامبر. در نتیجه گزاره‌های هنجاری و اخلاقی را تنها می‌توان در مذاهب ایجابی جستجو کرد. زیرا از نظر وبر اگر جایی بتوان جزمیات و اصول قطعی را یافت جز در قلمرو الهیات نخواهد بود و علم هرگز نخواهد توانست جزمیاتی برای زندگی بشر بدو ارزانی دارد. از این جهت وبر خطاب به آکادمیسین‌هایی که نمی‌توانند سرنوشت محتوم علم مدرن را بپذیرند و آلام و اضطراب‌های برآمده از چنین تعارض ارزشی را برتابند می‌گوید: به آغوش پر مِهر کلیسا بازگردید و بدانید که در آستانه آن برای اینکه به جزمیات و یقینیات مطلوب خود دست یابید باید در وهله اول عقل خود را قربانی کنید.
کد خبر: ۳۸۳۰۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۱۲
به بهانه روز امید؛
روانشناس و استاد دانشگاه تهران با بیان اینکه در حال حاضر امید به زندگی به معنای گستره حیات بشر به نسبت سال‌های قبل افزایش یافته است، نسبت به «کوفتگی ذهنی» در جوانان هشدار داد و گفت: کلافگی‌های روانی، تعارضات فکری و کوفتگی ذهنی در بین جوانان می‌تواند به از دست دادن امید و امیدواری بیانجامد، از این رو باید امید جوانان را بیشتر کنیم.
کد خبر: ۳۷۵۷۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۶
آداب و رسوم نوروزی؛
در دوره‌های پیشین که هنوز صنعت حمل و نقل و جاده‌های مواصلاتی چندان رشد نکرده بود، ساکن هر منطقه و روستایی، اولا و عمدتا از محصولات کشاورزی همان منطقه‌ی محل سکونت خود بهره‌مند می‌شد؛ و ثانیا و به علت فقدان تکنولوژی کارآمد برای حفظ و نگه‌داری محصولات کشاورزی و همچنین عدم دسترسی به محصولات سایر مناطق، هر یک از محصولات کشاورزی را صرفا در فصل و زمان خودش مصرف می‌کرد. به سخن دیگر، الگوی مصرفشان با دو گونه محدودیت، مرزبندی می‌شد: اولا محدودیت زمانی (فصلی) و ثانیا محدودیت مکانی (منطقه‌ای)
کد خبر: ۳۷۵۷۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۵
خوشی، ساده‌ترین معنای زندگی؛
اگر کودک از بزرگ‌سال خوش‌بخت‌تر است به این خاطر است که بدن بیشتر و روح کمتری دارد و می‌فهمد که طبیعت بر فلسفه مقدم است. او برای دست‌ها و پا‌های خود معنایی فراتر از فایده‌های فراوان آنها نمی‌جوید.
کد خبر: ۳۷۵۷۰۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۰۴
کاهش سن خودکشی در ایران؛
اخبار مرتبط با خودکشی همواره تلخ است، اما وقتی دردناک‌تر می‌شود که بدانیم تعداد قابل توجهی از کودکان ما به راه ناتمام خودکشی می‌رسند و به جای شادی‌های کودکانه خود را تمام می‌کنند. طی سال‌های ۹۰ تا ۹۹ بیش از ۲۵۰ کودک در کشور ما خودکشی کرده‌اند. البته آمار احصا شده تنها مربوط به مواردی بود که رسانه‌ای شده‌اند.
کد خبر: ۳۷۰۴۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۲۶
علی فتح اللهی؛
دانشیار ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی خرم‌آباد با بیان اینکه معنای زندگی از موضوعاتی است که همواره ذهن بشر را به خود معطوف کرده است و در بحران معنوی امروزی او را مورد تخیل روان‌شناسانه، فلسفی و کلامی قرار داده است، اظهار کرد: مولوی با تأسی به آیات قرآن در موازنه میان دنیا و عقبی، سرای جاودان آخرت را ترجیح می‌دهد؛ به نظر می‌رسد مراد مولانا از «دنیا» در بسیاری از ابیات همین زندگی جهانی باشد.
کد خبر: ۳۶۹۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۱۰/۱۹
جستجوی معنا؛
ما موجوداتی در جست و جوی معنا هستیم که باید با دنیایی که خود ذاتا بی‌معناست کنار بیاییم. برای پرهیز از پوچ گرایی، ابتدا طرحی سترگ برای معنای زندگی ابداع کنیم که پشتوانه زندگی باشد. بعد تدبیری بیندیشیم تا عمل ابداعمان را فراموش کنیم و خود را متقاعد سازیم که ما معنای زندگی را ابداع نکرده‌ایم بلکه کشفش کرده‌ایم. این توضیحات، بخشی از منظومه فکری اگزیستانسیالیستی دکتر اروین یالوم استاد بازنشسته روانپزشکی دانشگاه استنفورد، و روان‌درمانگر اگزیستانسیال شهیر آمریکایی است. تاکید خاص و محوریت مداخله گری درمانی او بر تشریح اگزیستانسیال (هستی شناختی) و مواجهه عریان و بی پرده با زندگی و معناسازی و معنایابی برای زندگی قرار دارد.
کد خبر: ۳۶۷۲۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۸
اسدالله رحمان‌زاده؛
اسدالله رحمان‌زاده در پاسخ به این پرسش که فرایند معنادار کردن زندگی چیست، بیان کرد: اگر فرد به «حفره ذکر» بیدار نشود، به این معنا که از نظر وجودی آن سُکر و دلهره وصل را تجربه نکند، واقعاً خوشی، موفقیت، لذت و بقا، معنای زندگی او می‌شوند؛ یعنی زندگی او نه‌تن‌ها از نظر کیفی دگرگون خواهد بود، بلکه از حقیقت دور خواهد بود.
کد خبر: ۳۶۶۸۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۲
ریچارد داوکینز و پندار خدا
یکی از جریان‌های فکری معاصر که در محافل دانشگاهی و روشنفکری جهان بسیار تأثیرگذار بوده و در گسترۀ وسیعی تبلیغ و ترویج می‌شود جریان موسوم به “الحاد نوین” یا “خداناباوری جدید” یا “اتئیسم نو” است. در آغاز لازم است به تاریخچۀ این تفکر “بی‌خدایی جدید” (New Atheism) اشاره شود تا باب آشنایی با این جریان فلسفی- الهیاتی (و در واقع ضد الهیاتی و ضد دینی) هر چه بیشتر گشوده گردد و به فهمی درست از ان نایل آییم.
کد خبر: ۳۶۶۶۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۱۰
اسدالله رحمان زاده:
سدالله رحمان‌زاده، استاد کالج کانترا کاستای آمریکا معتقد است؛ براساس نص صریح قرآن، مسئله معنای زندگی امری باوری نیست، بلکه وجودی است. همانطور که هایدگر به خوبی نشان می‌دهد در عمق انسان روزمره کوچه و بازار که همه ما با آن بزرگ می‌شویم و راه و رسم و مناسک زندگی را از فرهنگ عمومی می‌آموزیم، یک انسان اصیل و تفردیافته وجود دارد که ناگهان می‌فهمد که این «توانستن» آنتولوژیک است نه صرفاً منطقی.
کد خبر: ۳۶۶۵۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۸
منظومه فکری ابن سینا؛
سی وسومین نشست از مجموعه درس‌گفتار‌هایی درباره‌ی بوعلی سینا در روز چهارشنبه دوازدهم آبان ساعت ۱۱ با عنوان «ابن سینا و معنای زندگی » با سخنرانی دکتر حسین محمودی به صورت مجازی برگزار شد که مشروح این سخنرانی در پی خواهد آمد.
کد خبر: ۳۶۶۰۴۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۹/۰۳
عبدالله نصری در گرامیداشت علامه جعفری:
عبدالله نصری بیان کرد: یکی از نکات مهم در مورد علامه جعفری، نحوه ورود ایشان به مباحث عرفان مخصوصا در عصر و زمان ماست که عرفان ابن‌عربی تسلط دارد و این نحوه مواجهه بسیار مهم است. پس از ابن‌عربی این عرفان آنچنان مسلط می‌شود که عرفان حوزه خراسان کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد، اما طرح مباحث علامه جعفری که در زمینه فلسفه عرفان است از تعریف عرفان تا بسیاری از مباحث، متمایز از مباحثی است که دیگران در باب عرفان مطرح کرده‌اند.
کد خبر: ۳۶۵۴۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۲۵
یک روانشناس:
یک روان درمانگر با بیان اینکه در دهه‌های قبل باید از طلاق «انگ زُدایی» می‌کردیم اما اکنون به سمتی پیش رفته‌ایم که باید برای طلاق «انگ زایی» کنیم، به پدیده «طلاق خاکستری» اشاره کرد و گفت: پدیده «طلاق خاکستری» یعنی طلاق افراد بالای ۵۵ سال طی دو دهه اخیر که در کشور در حال شیوع است.
کد خبر: ۳۶۳۸۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۸/۰۸